Пешбурди парвандаҳо оид ба додани патент ё шаҳодатнома ва ҳалли дигар масъалаҳои объектҳои моликияти саноатӣ дониши махсусро дар соҳаҳои илм, техника ва ҳуқуқи патентӣ талаб мекунад. Барои ин қонунгузор ба ихтироъкорон ва дигар соҳибҳуқуқон на танҳо иштироки мустақилонаи онҳо, балки истифодаи хизматрасонии дигаронро пешниҳод мекунад. Ба сифати чунин субъектон пеш аз ҳама ваколатдорони патентӣ (намояндагони патентӣ)-е, ки онҳо шахсони маълумоти махсусдошта, дорои собиқаи махсуси корӣ дар соҳаи ҳифзи объектҳои моликияти саноатӣ ва аз аттестатсияи (имтиҳони) махсус гузашта, унвони намояндаи патентӣ гирифта эътироф гардидаанд, баромад карда метавонанд. Ҳоло қонунгузор намояндагони патентиро ба тариқи васеъ ба танзим надаровардааст.

Ҳамаи намояндагони патентӣ бояд аз аттестатсияи ҳатмӣ гузашта дар мақомоти ваколатдори давлатӣ ё худ дар Идораи патентӣ ба қайди давлатӣ гирифта шаванд, яъне дар Феҳрасти ягонаи давлатӣ ба қайд гирифта шаванд ва ба онҳо шаҳодатномаи ҳуқуқи махсус барои ба амал баровардани фаъолияти касбӣ дода мешаванд.

Намояндагони патентӣ метавонанд мустақилона ба сифати соҳибкори инфиродӣ ё бо таъсис додани шахси ҳуқуқӣ фаъолияти касбии худро ба амал бароранд.

Муносибати байниҳамдигарии намояндагони патентӣ бо мизоҷон дар асоси шартномаи супориш ва ваколатномаи аз тарафи мизоҷ дода шуда ба роҳ монда мешаванд.

Агар ягон амал андешида нашавад, муносибатҳо вобаста ба фаъолияти намондагони патентӣ ба танзим дароварда нашуда, баҳсҳо байни ихтироъкорон, муаллифон ва соҳибкорон ба вуҷуд меоянд.

Лоиҳаи мазкур бо мақсади дар амал татбиқ намудани банди 2.1 Нақшаи чорабиниҳои Стратегияи миллии рушди моликияти зеҳнии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2014-2020 ва инчунин банди 1 Нақшаи кори Шӯрои миллӣ оид ба ҳамоҳангсозӣ ва рушди соҳаи моликияти зеҳнӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ва танзими муносибатҳо вобаста ба намояндагони патентӣ, таҳия гардидааст.

Дар лоиҳаи Қонун чораҳои зерин пешбинӣ карда мешаванд:

- пешбурди корҳо бо намояндагони патентӣ;

- талабот нисбат ба номзадҳо барои намояндагони патентӣ;

- аттестатсияи намояндагони патентӣ;

- бақайдгирии намояндагони патентӣ;

- махфӣ нигоҳ доштани маълумотҳо ҳангоми амалигардонии фаъолияти намояндагони патентӣ;

- боздоштани фаъолияти намояндагони патентӣ ва ғайра.

Мутобиқи банди 1 Нақшаи кори Шӯрои миллӣ яке аз чорабиниҳои асосӣ ин омӯзиш, таҳлил ва такмили санадҳои меъёрии ҳуқуқии миллии соҳаи моликияти зеҳнӣ ва мутобиқ намудани онҳо ба санадҳои меъёрии ҳуқуқии байналмилалии соҳаи моликияти зеҳнӣ мебошад.

Дар таҷриба, баҳсҳо байни Идораи патентӣ, намояндагони патентӣ ва ихтироъкорон вобаста ба ҳуқуқ ва ваколатҳои намояндагони патентӣ зиёд мебошанд, ки ҳалли онҳо меъёри дақиқро талаб мекунад.

Бидуни таҳияи чунин санади меъёрии ҳуқуқӣ ҳалли мушкилиҳои ҷойдоштаи соҳавӣ ва ба танзим даровардани муносибатҳо вобаста ба ваколат, бақайдгирӣ, аттестатсия ва ҳуқуқҳои намояндагони патентӣ ғайриимкон мебошад.

Лоиҳаи Қонуни мазкур аз буҷети ҷумҳуриявӣ маблағгузории иловагиро талаб намекунад.

Оқибатҳои иҷтимоии лоиҳаи мазкур:

• сатҳи хизматрасониҳо аз ҷониби намояндагони патентӣ баланд мегардад;
• ҳуқуқҳои ихтироъкорон, соҳибкорон, муаллифон ва намояндагони патентӣ ҳифз мегарданд;
• малакаи касбии намояндагони патентӣ баланд мегардад.

Оқибатҳои иқтисодии лоиҳаи мазкур:

• рушди фаъолияти соҳибкорӣ ва иқтисодиёти кишвар;
• рушди соҳаи моликияти зеҳнӣ.