Талаботи иловагии ҳадди ақал барои баррасии шикоятҳо аз ҷониби таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ ва талабот ба ҳисоботдиҳии таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ оид ба шикоятҳо
Талаботи иловагии ҳадди ақал барои баррасии шикоятҳо аз ҷониби таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ ва талабот ба ҳисоботдиҳии таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ оид ба шикоятҳо (минбаъд - Талабот) бо мақсади фароҳам овардани шароити мусоид барои ҳимояи ҳуқуқҳои истеъмолкунандагони хизматрасониҳои молиявӣ, таҳкими самарабахшии механизми баррасии шикоятҳои истеъмолкунандагони хизматрасониҳои молиявӣ ва афзун намудани боварии аҳолӣ ба фаъолияти таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ таҳия шуда, талаботи иловагии ҳадди ақал нисбат ба баррасии шикоятҳои истеъмолкунандагони хизматрасониҳои молиявӣ (минбаъд - шикоятҳо) аз ҷониби таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ ва талабот ба ҳисоботдиҳии таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ оид ба шикоятҳоро муқаррар менамоянд.
- МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ
- Таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ бо санадҳои дохилии худ бояд тартиби баррасии шикоятҳои истеъмолкунандагони хизматрасониҳои молиявӣ (минбаъд-истеъмолкунандагон)-ро бо назардошти талаботи ҳадди ақал, ки Талаботи мазкур муқаррар намудаанд, пешбинӣ намоянд.
- Дар Талаботи мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:
- таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ – ташкилотҳои қарзии молиявӣ ва ташкилотҳои суғуртавӣ;
- шикоят – изҳори норозигӣ нисбат ба амал (беамалӣ)-и роҳбарон ва шахсони ваколатдори таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ ҷиҳати ҳимоя ва барқарор намудани ҳуқуқу озодиҳо ё манфиати қонунии поймолгардидаи худ ё шахсони дигар;
- дафтари бақайдгирӣ ва баҳисобгирии шикоятҳои истеъмолкунандагон – низоми бақайдгирӣ ва баҳисобгирии шикоятҳои истеъмолкунандагон (низоми электронӣ ё барномае, ки барои ҷамъоварӣ, коркард ва нигоҳдории маълумот тибқи шикоятҳои истеъмолкунандагон пешбинӣ шудааст);
- қуттии шикоятҳо - қуттии стандартии тамға ва қулфдор барои шикоятҳо ва муроҷиатҳо, ки қулф карда шуда, дар ҳудуди бинои хизматрасонии таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ ҷойгир карда шудааст;
- шуъбаи баррасии шикоятҳо ва ҳалли баҳсҳо – шуъбаи таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ, ки барои қабул, бақайдгирӣ ва баррасии шикоятҳои истеъмолкунандагон ва тамос бо онҳо масъул мебошад.
- Иттилоот оид ба мавҷуд будани тартиби баррасии шикоятҳо дар ихтиёри таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ бояд дар лавҳаи иттилоотӣ ва ҷойи намоён ҷойгир карда шавад. Дар лавҳаи иттилоотӣ ҳамчунин доир ба тартиби пешниҳоди шикоятҳо тибқи замимаи 1 ба Талаботи мазкур овеза ҷойгир карда мешавад. Инчунин, раванди электронии тартиби баррасии шикоятҳо бояд дар сомонаи интернетии таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ ҷойгир карда шавад. Бо дархости истеъмолкунанда таҳвилгари хизматрасониҳои молиявӣ вазифадор аст ба ӯ тартиби муқарраршудаи баррасии шикоятҳоро шарҳ диҳад. Қуттии шикоятҳо бояд дар ҷойи намоён ва барои истеъмолкунандагон дастрас ҷойгир карда шавад.
- Бо мақсади сари вақт баррасӣ намудан ва посух гардондан ба муроҷиатҳои истеъмолкунандагон - таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ бояд дар сохтори худ шуъбаи баррасии шикоятҳо ва ҳалли баҳсҳо дошта бошанд.
- Шикоятҳои истеъмолкунандагон дар шакли хаттӣ аз даст ба воситаи қуттии шикоятҳо, тавассути почта ё почтаи электронӣ ва дигар воситаҳои алоқа, аз ҷумла тавассути телефон, қабул карда мешаванд.
- Таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ уҳдадоранд:
- талаботи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи муроҷиатҳои шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ” вобаста ба қабул, бақайдгирӣ ва баррасии шикоятҳоро риоя намоянд;
- барои барқарор кардан ва (ё) ҳифзи ҳуқуқу озодӣ ва манфиатҳои қонунии поймолгардидаи шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ чораҷӯӣ намоянд;
- аз рӯйи моҳияти масъалаи дар шикоят қайдгардида ба шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ дар муҳлати муқаррарнамудаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи муроҷиатҳои шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ” ҷавоби хаттӣ диҳанд.
- доир ба натиҷаи баррасии шикоят ба муроҷиаткунанда маълумот диҳанд;
- тартиби шикоят намуданро ба муроҷиаткунанда нисбати натиҷаи баррасии шикоят (ҷавоб ба шикоят) фаҳмонанд.
- Баррасии шикоятҳои шахсони веқеӣ ва ҳуқуқӣ ройгон мебошад.
- ПРИНСИПҲОИ АСОСИИ БАРРАСИИ ШИКОЯТҲОИ ИСТЕЪМОЛКУНАНДАГОН
- Ҳангоми баррасии шикоятҳои истеъмолкунандагон, таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ дар баробари принсипҳои умумии пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин принсипҳои зеринро риоя менамоянд:
- талаботи ягона ба шикоятҳо;
- шаффофияти фаъолият ҳангоми баррасии шикоятҳо;
- эҳтиром ва таъмини ҳифзи ҳуқуқ ва манфиатҳои қонунии истеъмолкунандагон, муносибати шарикона бо онҳо;
- ҳатмӣ будани баррасии шикоятҳо ва пешниҳод кардани натиҷаҳои баррасии онҳо дар муҳлати муқарраршуда;
- таъмин намудани амният ва махфияти маълумоте, ки сирри бонкӣ ё суғуртавиро ташкил медиҳад.
- ТАЛАБОТ БА БАРРАСИИ ШИКОЯТҲО АЗ ТАРАФИ ШУЪБАИ БАРРАСИИ ШИКОЯТҲО ВА ҲАЛЛИ БАҲСҲО
- Шикоятҳои ба таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ воридшудаи истеъмолкунандагон бояд ба шуъбаи баррасии шикоятҳо ва ҳалли баҳсҳо унвонӣ карда шаванд.
- Шуъбаи баррасии шикоятҳо ва ҳалли баҳсҳо, ки баррасии шикоят ба он вогузор гардидааст, уҳдадор аст тибқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи муроҷиатҳои шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ» ва Талаботи мазкур баррасии ҳаматарафа ва холисонаи шикоятҳоро таъмин намояд.
- Шуъбаи баррасии шикоятҳо ва ҳалли баҳсҳо дар рафти баррасии шикоятҳои истеъмолкунандагон амалҳои зеринро анҷом медиҳад:
- баррасии воқеъбинона, холисона, беғаразона ва саривақтии шикоятҳои истеъмолкунандагонро таъмин намуда, масъалаҳои гузошташударо ҳангоми зарурат бо иштироки истеъмолкунандагон ва бо даъвати шахсони дахлдор месанҷад;
- барои пурра, холисона ва ҳаматарафа баррасӣ намудани шикоятҳои истеъмолкунандагон аз мақомоту ташкилоти дахлдор, шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ, инчунин воҳидҳои сохтории дахлдори таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ маводи заруриро талаб менамояд;
- барои барқарор кардан ва (ё) ҳифзи ҳуқуқу манфиатҳои қонунии истеъмолкунандагон чораҷӯӣ менамояд;
- шикоятҳои истеъмолкунандагонро асоснок ва тибқи қонунгузорӣ баррасӣ намуда, иҷрои онро назорат менамояд;
- аз рӯйи моҳияти масъалаи дар шикоят дарҷгардида, ба шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ ҷавоби хаттӣ омода намуда, ҷавоби барасмиятдаровардашударо ба муроҷиаткунанда пешниҳод менамояд;
- ҷавоби шикоятҳои истеъмолкунандагонро бо забони давлатӣ ва инчунин бо забоне, ки шикоят тартиб дода шудааст, вобаста ба ҳар як масъалаи гузошташуда, бо асосноккунии тасдиқ ё рад намудани ҳолатҳои зикршуда ва бо назардошти меъёрҳои қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, таҳия менамояд;
- дар шакли шифоҳӣ, аз ҷумла тавассути алоқаи телефонӣ, тартиби шикоят намуданро ба истеъмолкунандагон нисбат ба натиҷаи баррасии шикоятҳо (ҷавоб ба шикоятҳо) мефаҳмонад;
- дар сурати ба таври шифоҳӣ ҳал шудани масъалаи шикоятӣ дар ҳузури истеъмолкунанда ба ӯ ҷавоби хаттӣ намефиристонад, агар ӯ ҷавоби хаттиро талаб накунад;
- истеъмолкунандагонро доир ба натиҷаи баррасии шикоятҳояшон тавассути алоқаи телефонӣ хабардор менамояд.
- Ҷавоби таҳвилгари хизматрасониҳои молиявӣ, ки ба истеъмолкунанда пешниҳод карда мешавад, бояд ҳадди ақал маълумоти зеринро дар бар гирад:
- мавқеи возеҳи таҳвилгари хизматрасониҳои молиявӣ оид ба пурра ё қисман қонеъ гардондан ё рад намудани шикоят;
- асосноккунии қароре, ки таҳвилгари хизматрасониҳои молиявӣ қабул кардааст;
- маълумот ва иттилоот барои тамоси шуъба ё корманди барои баррасии шикоят масъул (рақами телефон, суроғаи почтаи электронӣ ва ғайра);
- иттилоот оид ба он, ки агар истеъмолкунанда аз ҷавоб ба шикоят қаноатманд набошад, метавонад бо мақсади ҳифзи ҳуқуқҳои худ бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба мақомоти салоҳиятдори дигар ва (ё) суд муроҷиат намояд.
- Вобаста ба шикоятҳои электронии истеъмолкунандагон ба онҳо дар шакли электронӣ ба суроғаи дар шикоят дарҷгардида ва ё ба таври хаттӣ ба суроғаи ҷойи истиқомати шахсони воқеӣ ва маҳалли ҷойгиршавии шахсони ҳуқуқӣ ҷавоб ирсол карда мешавад.
- Бо мақсади корбарии пайваста ва фаврӣ бо истеъмолкунандагон таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ бояд имконияти қабули шикоятро дар дилхоҳ филиал ё минтақаи хизматрасонии худ таъмин намоянд. Намунаи шакли шикояти аз ҷониби таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ тасдиқшуда бояд дар ҷойи намоён ва барои истеъмолкунандагон дастрас ҷойгир карда шавад (стендҳо/лавҳаҳои иттилоотӣ ва ғайра).
- Шуъбаи баррасии шикоятҳо ва ҳалли баҳсҳо пешбурди дафтари бақайдгирӣ ва баҳисобгирии шикоятҳоро тибқи шакли дар замимаи 2 ба Талаботи мазкур овардашуда ба роҳ монда, баррасии саривақтии шикоят ва омодакунии ҷавобро ба истеъмолкунанда таъмин менамояд ва бо он тамос мегирад. Бо мақсади истисно намудани бархурди манфиатҳо шуъбаи баррасии шикоятҳо ва ҳалли баҳсҳо наметавонад ҳамзамон барои фурӯши хизматрасониҳои молиявӣ масъул бошад.
- Дар сурати қонеъ гардонидани шикояти истеъмолкунанда, таҳвилгари хизматрасониҳои молиявӣ барои бартараф намудани ҳуқуқвайронкунӣ, барқарорсозии ҳуқуқ ва манфиатҳои қонунии истеъмолкунанда ва андешидани чораҳои дахлдор, аз ҷумла ҷуброн намудани зарар ва пардохту ҷубронҳои суғуртавӣ чораҷӯйӣ менамояд.
- Ҷавоби ба шикояти воридшуда омодагардида тавассути почта бо мактуби фармоишӣ бо огоҳинома ба суроғае, ки дар шикояти истеъмолкунанда ишора шудааст, ба суроғаи почтаи электронии истеъмолкунанда ё бо роҳи шахсан супоридан ҳангоми ба бинои таҳвилгари хизматрасониҳои молиявӣ ташриф овардани истеъмолкунанда анҷом дода мешавад.
- Дар сурати қонеъ гардондани шикояти истеъмолкунанда, таҳвилгари хизматрасониҳои молиявӣ барои бартараф намудани ҳуқуқвайронкуниҳо, барқарорсозии ҳуқуқ ва манфиатҳои қонунии истеъмолкунанда ва андешидани чораҳои дахлдор, аз ҷумла ҷуброн намудани зарар ва пардохтиҷубронпулӣ, чораҳои дахлдор меандешад.
- НАЗОРАТИ ДОХИЛӢ ВА МОНИТОРИНГИ ТАРТИБИ
БАРРАСИИ ШИКОЯТҲО
- Бо мақсади пешгирии поймолшавии ҳуқуқҳои истеъмолкунандагон, беҳтар намудани сифати хизматрасонӣ ва ташкили кор бо шикоятҳо, таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ назорати муносиби риояи Талаботи мазкурро таъмин менамоянд ва доимо амалҳои зеринро анҷом медиҳанд:
- мониторинг, таҳлил ва ҷамъбасткунии шикоятҳои истеъмолкунандагон барои ошкор кардан ва бартарафсозии сабабҳои барои шикоят асосгардида ;
- таҳияи тавсияҳо оид ба беҳтар кардани ташкили кор бо шикоятҳои истеъмолкунандагон;
- роҳандозӣ намудани чораҳои зарурӣ оид ба бартараф намудани вайронкуниҳои ошкоршуда ва пешгирии чунин вайронкуниҳо дар фаъолияти худ.
- Вазифа оид ба мониторинг ва таҳлили шикоятҳои истеъмолкунандагон ба зиммаи воҳиди сохтории масъули аудити дохилии таҳвилгари хизматрасониҳои молиявӣ гузошта мешавад.
- Шурои нозирон ва мақоми иҷроияи таҳвилгари хизматрасониҳои молиявӣ бояд оид ба омор ва таҳлили шикоятҳо ҳисоботи мунтазам қабул намоянд.
- ТАЛАБОТИ БАҲИСОБГИРӢ ВА ҲИСОБОТДИҲӢ
- Бо мақсади назорати дохилӣ, мониторинг ва ҳисоботдиҳӣ оид ба шикоятҳо, таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ шикоятҳоро ба ҳисоб мегиранд.
- Таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ уҳдадоранд ҳар семоҳа (то санаи 15 - уми моҳи дигар) тибқи шакли дар замимаи 3 ба Талаботи мазкур овардашуда ба Бонки миллии Тоҷикистон ҳисоботро дар бораи шикоятҳои истеъмолкунандагон, ки аз ҷониби роҳбари мақомоти иҷроияи онҳо имзо шудааст, пешниҳод намоянд.
- ҶАВОБГАРӢ БАРОИ РИОЯ НАКАРДАНИ
ТАЛАБОТ
- Дар ҳолати аз ҷониби таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ риоя нагардидани муқаррароти Талаботи мазкур, Бонки миллии Тоҷикистон ҳуқуқ дорад нисбати ташкилотҳои қарзии молиявӣ мутобиқи моддаи 48 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи Бонки миллии Тоҷикистон» ва нисбат ба ташкилотҳои суғуртавӣ мутобиқи моддаи 341 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи фаъолияти суғуртавӣ» чораҳои фаврии ислоҳӣ ва таъсиррасониро татбиқ намояд.
____________________ _________________ __________
(номи воҳиди сохторӣ) (шахси масъул) (имзо)
____________________ _________________ __________
(номи воҳиди сохторӣ) (шахси масъул) (имзо)
____________________ _________________ __________
(номи воҳиди сохторӣ) (шахси масъул) (имзо)
____________________ _________________ __________
(номи воҳиди сохторӣ) (шахси масъул) (имзо)
____________________ _________________ __________
(номи воҳиди сохторӣ) (шахси масъул) (имзо)
____________________ _________________ __________
(номи воҳиди сохторӣ) (шахси масъул) (имзо)
____________________ _________________ __________
(номи воҳиди сохторӣ) (шахси масъул) (имзо)
____________________ _________________ __________
(номи воҳиди сохторӣ) (шахси масъул) (имзо)
____________________ _________________ __________
(номи воҳиди сохторӣ) (шахси масъул) (имзо)
____________________ _________________ __________
(номи воҳиди сохторӣ) (шахси масъул) (имзо)
Замимаи №1 ба Талаботи иловагии ҳадди ақал барои баррасии шикоятҳо аз ҷониби таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ ва талабот ба ҳисоботдиҳии таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ оид ба шикоятҳо
(НАМУНАИ ОВЕЗА)
Истеъмолкунандагони муҳтарам!
Дар сурати ба миён омадани шикоятҳо
Шумо тарзи дилхоҳи муроҷиатҳои пешниҳодшударо интихоб карда метавонед:
- Шакли аризаи барои шикоятҳо пешбинишударо пур кунед, шикояти худро баён намоед ва ба корманд супоред ё ба қутии шикоятҳо андозед;
- Аризаро тавассути ҳар гуна шуъбаи почта ба суроғаи зерин равон кунед:________________________________________;
- Аризаро ба почтаи электронии______________________________ равон кунед;
- Ба корманд бо рақами зерин занг занед: ______________________.
Барои ҳамкориатон ташаккур!
Замимаи №2 ба Талаботи иловагии ҳадди ақал барои баррасии шикоятҳо аз ҷониби таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ ва талабот ба ҳисоботдиҳии таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ оид ба шикоятҳо
Дафтари бақайдгирӣ ва баҳисобгирии шикоятҳои истеъмолкунандагони хизматрасониҳои молиявӣ
Рақами тартибӣ
|
Рақами воридотӣ ва сана
|
Насаб, ном, номи падари шахси воқеӣ, телефон
|
Суроғаи ҷойи истиқомат
|
Моҳияти шикоят
|
Шикоят ба кӣ ва ба куҷо фиристода шудааст
|
Натиҷаи баррасӣ ва санаи иҷро
|
Қайд дар бораи шикояти такрорӣ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Замимаи №3 ба Талаботи иловагии ҳадди ақал барои баррасии шикоятҳо аз ҷониби таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ ва талабот ба ҳисоботдиҳии таҳвилгарони хизматрасониҳои молиявӣ оид ба шикоятҳо
Ҳисобот оид ба шикоятҳои истеъмолкунандагони хизматрасониҳои молиявӣ
Шумораи умумии шикоятҳо
|
Ҷинсият
|
Воситаҳои воридшавии шикоятҳо
|
Мазмуни шикоятҳо
|
Натиҷаи баррасӣ
|
Мардҳо
|
Занҳо
|
Хаттӣ
|
Маркази тамос
(телефони боварӣ)
|
Қабули шаҳрвандон
|
Почтаи электронӣ
|
Шабақаҳои ичтимоӣ
|
Пасандоз
|
Қарз
|
Интиқоли маблағ
|
Сифати
хизматрасонӣ
|
илаи асъори хориҷӣ
|
Кортҳои
бонкӣ/банкоматҳо
|
Ҳамёни мобилӣ/терминалҳои худхизматрасон
|
Дигар шикоятҳо*
|
Ҳал шуд
|
Қисман ҳал шуд
|
Ҳал нашуд
|
Дар баррасӣ қарор дорад
|
Мубодилаи асъор
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Эзоҳ: Мазмуни шикоятҳое, ки дар сутуни “Дигар шикоятҳо” ворид карда мешаванд, дар қисми поёни ҳисобот номбар карда шаванд.