Дастурамали №244

«Дар бораи захираҳои ҳатмии ташкилотҳои қарзӣ аз рӯи пасандозҳо ва уҳдадориҳои дигари ба онҳо монанд»

Дастурамали №244 «Дар бораи захираҳои ҳатмии ташкилотҳои қарзӣ аз рӯи пасандозҳо ва уҳдадориҳои дигари ба онҳо монанд» (минбаъд - Дастурамал) тибқи моддаи 17 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи Бонки миллии Тоҷикистон» бо мақсади ҳимояи ҳуқуқу манфиатҳои амонатгузорону пасандоздорон ва дар сатҳи муайян нигоҳ доштани ҳаҷми пул дар муомилот таҳия гардида, тартиби ташкил намудани захираҳои ҳатмии ташкилотҳои қарзӣ аз рӯи пасандозҳо ва уҳдадориҳои ба онҳо монанд (амонатҳои пулӣ) (минбаъд - захираҳои ҳатмӣ)-ро, ки дар Бонки миллии Тоҷикистон нигоҳ дошта мешаванд, муқаррар менамояд.

БОБИ 1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ

1. Захираҳои ҳатмӣ яке аз фишангҳои асосии амалӣ гардонидани сиёсати пулию қарзии Бонки миллии Тоҷикистон ба ҳисоб рафта, механизми танзими пардохтпазирии умумии низоми бонкиро, ки барои назорати унсурҳои пулӣ истифода мешавад, ифода мекунанд.
2. Дар Дастурамали мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:

- маблағи захираҳои ҳатмӣ – ин маблағe, ки дар суратҳисоби дахлдори Бонки миллии Тоҷикистон аз ҷониби ташкилоти қарзӣ захира карда шудааст ва андозаи он аз меъёрҳои захираҳои ҳатмӣ ва маблағи пасандозҳо ва уҳдадориҳои дигари ба онҳо монанди ҷалбгардидаи ташкилоти қарзӣ вобастагӣ дорад;

- амонати пулӣ – маблағи шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ, ки ба ташкилоти қарзӣ барои нигаҳдорӣ супурда шудаанд;

- пасандоз – маблағе, ки ҳуқуқи истифодаи муваққатиаш ба ташкилотҳои қарзӣ бо шарти пардохти фоизи муайян вогузор шудааст;

- пойгоҳи захиравӣ – ҳаҷми пасандозҳо ва уҳдадориҳои дигари ба онҳо монанди ташкилотҳои қарзие мебошад, ки барои ҳисобкунии талаботҳои захираҳои ҳатмӣ хизмат мерасонад;

- меъёрҳои захираҳои ҳатмӣ – меъёрҳои бо фоиз муқаррарнамудаи Бонки миллии Тоҷикистон барои ташкилотҳои қарзӣ барои ташкил намудани захираҳои ҳатмӣ  бо пули миллӣ ва асъори хориҷӣ мебошад.

3. Уҳдадориҳои ташкилоти қарзӣ барои иҷрои талаботи захираҳои ҳатмӣ, аз рӯзи гирифтани иҷозатномаи Бонки миллии Тоҷикистон барои анҷом додани амалиёти бонкӣ, ба вуҷуд меоянд. Дар сурати боздоштани иҷрои баъзе амалиёти пешбиникардаи иҷозатномаи ташкилоти қарзӣ, уҳдадориҳои мазкур дар давраи ҳисоботӣ қатъ намегарданд.
4. Ташкилотҳои қарзӣ бо роҳи интиқоли маблағ ба суратҳисобҳои дахлдор, ки дар Бонки миллии Тоҷикистон барои ҳамин мақсад кушода шудаанд, захираҳои ҳатмӣ ташкил медиҳанд.
5. Аз рӯи маблағҳои пулӣ, ки барои иҷро намудани талаботи захираҳои ҳатмӣ дар Бонки миллии Тоҷикистон нигоҳ дошта мешаванд, фоиз ҳисоб карда намешавад.

БОБИ 2. ТАРТИБИ ТАШКИЛ НАМУДАНИ ЗАХИРАҲОИ ҲАТМӢ

6. Ташкилотҳои қарзӣ барои муайян намудани андозаи захираҳои ҳатмӣ ҳуҷҷатҳои зеринро дар муҳлате, ки барои пешниҳод намудани ҳисобот муқаррар шудааст, ба Бонки миллии Тоҷикистон пешниҳод менамоянд:

-  нусхаи (тасдиқшудаи) тавозун  дар давраи ҳисоботӣ (моҳона, даҳрӯза);

- маълумоти даҳрӯза дар бораи бақияи суратҳисобҳо барои ҳисобкунии захираҳои ҳатмӣ (Замимаи №1);

-  ҳисобот дар бораи иҷрои меъёрҳои захираҳои ҳатмӣ (Замимаи №2).

7. Барои муайян намудани маблағи захираҳои ҳатмӣ ба ҳар санаи ҳисоботӣ, пойгоҳи захиравӣ ҳисоб карда мешавад, ки ба таркиби он бақияҳои суратҳисобҳои тавозунии 20202, 20204, 20206, 20208, 20212, 20214, 20216, 20218, 20220, 20222, 20226, 20228, 20230, 20232 дохил карда мешаванд.
8. Маблағи пойгоҳи захиравӣ аз рӯи формулаи миёнаи хронологии зерин ҳисоб карда мешавад:

ки дар ин ҷо:

P - андозаи пойгоҳи захиравӣ дар давраи моҳи ҳисоботӣ;

D1, D2, D3 ва D4 - андозаи пойгоҳи захиравӣ мувофиқан ба рӯзи якум, ёздаҳум, бисту якуми моҳи ҳисоботӣ ва рӯзи якуми баъди давраи ҳисоботӣ ба шумор меравад.

9. Ташкилоти қарзӣ маблағи захираҳои ҳатмиро бо пули миллӣ ва асъори хориҷӣ тибқи тартиби муқаррарнамудаи Дастурамали мазкур, мувофиқан ба пойгоҳи захиравӣ бо пули миллӣ ва асъори хориҷӣ ташаккул дода, пурра ба суратҳисобҳои дахлдори дар Бонки миллии Тоҷикистон амалкунанда интиқол медиҳад:

• 20406 - “Захираҳои ҳатмии ташкилотҳои қарзии маҳаллӣ аз рӯи пасандозҳо ва уҳдадориҳои ба онҳо монанд бо пули миллӣ”;
• 20606 - “Захираҳои ҳатмии ташкилотҳои қарзии маҳаллӣ аз рӯи пасандозҳо ва уҳдадориҳои ба онҳо монанд бо асъори хориҷӣ”;
• 20806 - “Захираҳои ҳатмии ташкилотҳои қарзии хориҷӣ аз рӯи пасандозҳо ва уҳдадориҳои ба онҳо монанд бо пули миллӣ”;
• 22206 - “Захираҳои ҳатмии ташкилотҳои қарзии хориҷӣ аз рӯи пасандозҳо ва уҳдадориҳои ба онҳо монанд бо асъори хориҷӣ”.

10. Ташкил намудани андозаи захираҳои ҳатмӣ аз ҷониби ташкилотҳои қарзӣ ҳар моҳ, дар рӯзи якуми баъди давраи ҳисоботӣ бо роҳи муқоисаи ҳаҷми маблағи воқеан захирашуда ва маблағҳое, ки бояд захира карда шаванд, амалӣ карда мешавад.
11. Бонки миллии Тоҷикистон ҳисоботи ташкилоти қарзиро бо андозаи маблағи воқеан захирашуда муқоиса мекунад ва дар сурати мувофиқ будани онҳо, талабот иҷрошуда ҳисобида мешавад.
12. Дар сурати норасоии маблағ ташкилоти қарзӣ аз рӯи захираи зарурӣ дар давоми ду рӯзи корӣ баъди пешниҳоди ҳисобот маблағи иловагии пулиро пурра ба суратҳисобҳои дахлдори дар Бонки миллии Тоҷикистон амалкунанда интиқол медиҳад.
13. Дар ҳолати барзиёдии маблағи захираҳои ҳатмӣ, Бонки миллии Тоҷикистон дар давоми панҷ рӯзи корӣ баъди пешниҳоди ҳисобот маблағи заруриро ба суратҳисобҳои муросилотии ташкилоти қарзӣ бармегардонад:

• 20402 - ”Суратҳисоби муросилотии ташкилотҳои қарзии маҳаллӣ бо пули миллӣ”;
• 20602 - ”Суратҳисоби муросилотии ташкилотҳои қарзии маҳаллӣ бо асъори хориҷӣ”;
• 20802 - ”Суратҳисоби муросилотии ташкилотҳои қарзии хориҷӣ бо пули миллӣ»;
• 22202 - “Суратҳисоби муросилотии ташкилотҳои қарзии хориҷӣ бо асъори хориҷӣ”.

14. Дар сурати аз тарафи ташкилотҳои қарзӣ риоя нагардидани меъёрҳои захираҳои ҳатмӣ, Бонки миллии Тоҷикистон маблағи камомадро аз суратҳисоби онҳо меситонад. Ҳангоми дар суратҳисоби муросилотии ташкилоти қарзӣ набудан ё кифоя набудани маблағ, аз ҷониби Бонки миллии Тоҷикистон фарқияти камомад ва барзиёди маблағи захираҳои ҳатмии ташкилоти қарзӣ байни суратҳисобҳо ба танзим дароварда мешавад.
15. Барои ташкилотҳои қарзие, ки тавозуни ҳаррӯзаро пешниҳод менамоянд, ба сифати давраи ҳисоботӣ даҳрӯза қабул карда мешавад ва пойгоҳи захиравӣ аз рӯи формулаи зерин ҳисоб карда мешавад:

X1 + X2 + … + X n

Р = ____________________,

N

ки дар ин ҷо:

Р - андозаи пойгоҳи захиравӣ дар давраи ҳисоботӣ;

X1 - рӯзи якум, X2 - рӯзи дуюм ва Xn - рӯзи охирини давраи ҳисобот;

N - шумораи рӯзҳо.

БОБИ 3. НАЗОРАТИ ИҶРО НАМУДАНИ ТАЛАБОТИ

ЗАХИРАҲОИ ҲАТМӢ

16. Санҷиши ташкили дурусти захираҳои ҳатмӣ аз ҷониби воҳиди сохтории дахлдори Бонки миллии Тоҷикистон мутобиқи Дастурамали мазкур амалӣ карда мешавад.
17. Дар сурати аз ҷониби ташкилоти қарзӣ иҷро нагардидани талабот оид ба меъёрҳои захираҳои ҳатмӣ, аз ҷумла саривақт пешниҳод накардани ҳисобот ё носаҳеҳу нопурра нишон додани он, нагузаронидани маблағи захираҳои ҳатмӣ, Бонки миллии Тоҷикистон ҳуқуқ дорад нисбати ташкилоти қарзӣ чораҳои фаврии ислоҳӣ ва таъсиррасонии дар моддаи 48 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи Бонки миллии Тоҷикистон» пешбинишударо татбиқ намояд.

БОБИ 4. ИҶРОИ ТАЛАБОТ АЗ РӮИ ЗАХИРАҲОИ ҲАТМӢ ҲАНГОМИ

КАМ ШУДАНИ ПОЙГОҲИ ЗАХИРАВӢ Ё ҚАТЪИ ФАЪОЛИЯТИ

ТАШКИЛОТИ ҚАРЗӢ

18. Дар ҳолати якбора кам шудани ҳаҷми маблағҳои ҷалбшуда ба андозаи бештар аз меъёрҳои захираҳои ҳатмии муқаррарнамудаи Раёсати Бонки миллии Тоҷикистон, яъне аз маблағи асъори тавозуне, ки дар таърихи ҳисоботӣ таҳия шудааст, ташкилоти қарзӣ ҳуқуқ дорад бо дархост ва маълумот бо нусхаи (тасдиқшудаи) тавозун дар давраи ҳисоботӣ оид ба тасҳеҳ намудани захираҳои ҳатмӣ бо роҳи баргардонидани маблағи зарурӣ дар таърихи 11, 21 ва охирин рӯзи кории моҳи ҳисоботӣ ба Бонки миллии Тоҷикистон муроҷиат намояд.
19. Ҳангоми бозхонди иҷозатномаи ташкилоти қарзӣ барои иҷрои амалиёти бонкӣ, маблағи захираҳои ҳатмии дар Бонки миллии Тоҷикистон буда, барои иҷрои уҳдадориҳои ҳамин ташкилоти қарзӣ ба суратҳисобҳои дахлдори он интиқол дода мешавад.

БОБИ 5. ТАРТИБИ БАҲИСОБГИРИИ МУҲОСИБИИ

ЗАХИРАҲОИ ҲАТМӢ

20. Маблағҳои захираҳои ҳатмӣ дар ҳисобҳои тавозунии Бонки миллии Тоҷикистон мутобиқи банди 9 Дастурамали мазкур ба ҳисоб гирифта мешаванд.
21. Баҳисобгирии муҳосибии амалиёти ташкил намудани захираҳои ҳатмӣ ба таври зерин анҷом дода мешавад:

1) ҳангоми интиқоли маблағи захираҳои ҳатмӣ ба Бонки миллии Тоҷикистон:

• дар ташкилоти қарзӣ, ҳангоми ташкил намудани захираҳои ҳатмӣ бо пули миллӣ:

• дар ташкилоти қарзӣ, ҳангоми ташкил намудани захираҳои ҳатмӣ бо асъори хориҷӣ:

• дар Бонки миллии Тоҷикистон, ҳангоми ташкил намудани захираҳои ҳатмӣ бо пули миллӣ:

• дар Бонки миллии Тоҷикистон, ҳангоми ташкил намудани захираҳои ҳатмӣ бо асъори хориҷӣ:

2) ҳангоми ба ташкилоти қарзӣ баргардонидани маблағи бешомади захираҳои ҳатмӣ:

• дар Бонки миллии Тоҷикистон, ҳангоми баргардонидани маблағи захираҳои ҳатмии бо пули миллӣ ташкилгардида:

• дар Бонки миллии Тоҷикистон, ҳангоми баргардонидани маблағи захираҳои ҳатмии бо асъори хориҷӣ ташкилгардида:

• дар ташкилоти қарзӣ, ҳангоми баргардонидани маблағи захираҳои ҳатмии бо пули миллӣ ташкилгардида:

• дар ташкилоти қарзӣ, ҳангоми баргардонидани маблағи захираҳои ҳатмии бо асъори хориҷӣ ташкилгардида:

Маълумоти

даҳрӯза дар бораи бақияи суратҳисобҳо барои ҳисобкунии захираҳои ҳатмӣ

ба санаи “____” _______________ с. 20__

(сомонӣ)

Роҳбари ташкилоти қарзӣ                            ________        ________________

                                                                                                                    ^{(имзо)                          (ному насаб)}

Сармуҳосиби ташкилоти қарзӣ                   ________        ________________

                                                                                                                     ^{(имзо)                         (ному насаб)}

          Ҷ. М.

________________________________

                    ^{(номи ташкилоти қарзӣ)}

Ҳисобот

дар бораи иҷрои меъёрҳои захираҳои ҳатмӣ

ба ҳолати “____” _______________с. 20__

(сомонӣ)

Роҳбари ташкилоти қарзӣ                            ________        ________________

                                                                                                                       ^{(имзо)                        (ному насаб)}

Сармуҳосиби ташкилоти қарзӣ                   ________        ________________

                                                                                                                       ^{(имзо)                        (ному насаб)}

Ҷ. М.

“_____”_________________ с. 20__

Инструкция №244

«Об обязательных резервах кредитных организаций по сбережениям и другим подобным обязательствам»

Инструкция “Об обязательных резервах кредитных организаций по сбережениям и другим подобным обязательствам” (далее – Инструкция) разработана в соответствии со статьей 17 Закона Республики Таджикистан “О Национальном банке Таджикистана” с целью защиты прав и интересов депозиторов и вкладчиков и поддержания на определенном уровне денежной массы в обращении, и устанавливает порядок формирования обязательных резервов кредитных организаций по сбережениям и другим подобным обязательствам (денежным депозитам) (далее – обязательные резервы), депонируемых в Национальном банке Таджикистана.

ГЛАВА 1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ

1. Обязательные резервы как один из основных инструментов осуществления денежно–кредитной политики Национального банка Таджикистана представляют собой механизм регулирования общей ликвидности банковской системы, используемой для контроля денежных агрегатов.
2. В настоящей Инструкции используются следующие основные понятия:

         - средства обязательных резервов – это зарезервированные кредитной организацией средства в соответствующем счете Национального банка Таджикистана, размер которых зависит от норматива обязательных резервов и суммы привлеченных сбережений и других подобных им обязательств кредитной организации;

         - денежный депозит - денежные средства физических и юридических лиц, переданные на хранение кредитной организации;

         - сбережение - денежные средства, право временного использования, которых предоставлено кредитным организациям на условиях выплаты определённого процента;

         - резервная база – объем сбережений и других подобных им обязательств кредитных организаций, оказывающих услуги для расчета обязательных резервных требований;

- нормативы обязательных резервов – процентные нормативы, установленные Национальным банком Таджикистана для кредитных организаций в целях формирования обязательных резервов в национальной и иностранной валютах.

3. Обязательства кредитной организации по выполнению обязательных резервных требований возникают со дня получения лицензии Национального банка Таджикистана на осуществление банковских операций. В случае приостановления осуществления кредитной организацией отдельных операций, предусмотренных лицензией, указанные обязательства за отчетный период не прекращаются.
4. Кредитные организации создают обязательные резервы путем перевода денежных средств на соответствующие счета, открытых с этой целью в Национальном банке Таджикистана.
5. По денежным средствам, депонируемым в Национальном банке Таджикистана для выполнения требований обязательных резервов, проценты не начисляются.

ГЛАВА 2. ПОРЯДОК ФОРМИРОВАНИЯ ОБЯЗАТЕЛЬНЫХ РЕЗЕРВОВ

6. Кредитные организации для определения размера обязательных резервов представляют Национальному банку Таджикистана следующие документы в срок, установленный для представления отчёта:

-  копию баланса (заверенная) на отчетный период (месячно, подекадно);

- сведения о декадных остатках счетов для расчета обязательных резервов (Приложение №1);

- отчет о выполнении норматива обязательных резервов (Приложение № 2).

7. Для определения суммы обязательных резервов на каждую отчетную дату исчисляется резервная база, в которую включаются остатки по балансовым счетам 20202, 20204, 20206, 20208, 20212, 20214, 20216, 20218, 20220, 20222, 20226, 20228, 20230, 20232.
8. Резервная база исчисляется как средняя хронологическая сумма, по следующей формуле:

где:

Р – размер резервной базы за отчетный период;

D1, D2, D3 и D4 – размер резервной базы соответственно на первое, одиннадцатое, двадцать первое число отчетного месяца и первое число месяца, следующего за отчетным.

9. Кредитная организация формирует сумму обязательных резервов в национальной и иностранной валютах соответственно резервной базе в нациолнальной и иностранной валютах и перечисляет в соответствующие счета Национального банка Таджикистана в соответствии с порядком, установленным настоящей Инструкцией.

–20406 – «Обязательные резервы местных кредитных организаций по сбережениям и другим подобным обязательствам в национальной валюте»;

–20606 – «Обязательные резервы местных кредитных организаций по сбережениям и другим подобным обязательствам в иностранной валюте»;

–20806 – «Обязательные резервы иностранных кредитных организаций по сбережениям и другим подобным обязательствам в национальной валюте»;

–22206 – «Обязательные резервы иностранных кредитных организаций по сбережениям и другим подобным обязательствам в иностранной валюте».

10. Формирование норматива обязательных резервов производится кредитными организациями ежемесячно, по состоянию на первое число следующего за отчётным периодом, путём сверки суммы фактически зарезервированных и подлежащих резервированию средств.
11. Национальный банк Таджикистана сверяет данные расчета кредитной организации с размером фактически зарезервированных средств и при их соответствии, требования считаются выполненными.
12. При нехватке средств кредитная организация производит доперечисление необходимых резервируемых денежных средств полностью на соответствующие счета в Национальном банке Таджикистана в течение двух рабочих дней после представления отчета.
13. В случае излишне перечисленных обязательных средств, Национальный банк Таджикистана в течение пяти рабочих дней возвращает излишне внесенную денежную сумму на корреспондентский счет кредитной организации;

–20402 – «Корреспондентский счет местных кредитных организаций в национальной валюте»;

–20602 – «Корреспондентский счет местных кредитных организаций в иностранной валюте»;

–20802 – «Корреспондентский счет иностранных кредитных организаций банков в национальной валюте»;

–22202 – «Корреспондентский счет иностранных кредитных организаций в иностранной валюте».

14. В случае несоблюдения нормативов обязательных резервов кредитными организациями, Национальный банк Таджикистана списывает недостающую сумму с их счета. При отсутствии или нехватке средств на корреспондентском счете кредитной организации, Национальный банк Таджикистана разницу недостачи и излишне перечисленных средств обязательных резервов кредитной организации регулирует между счетами.
15. Для кредитных организаций, представляющих ежедневный баланс, в качестве отчетного периода принимается декада и резервная база исчисляется по следующей формуле:

  X1 + X2 + … + X n

Р = ____________________,

N

         Р – размер денежной базы за отчетный период;

X1 – первый день, X2 – второй день и XN – последний день отчетного периода;

N – количество дней.

ГЛАВА 3. НАДЗОР ЗА ВЫПОЛНЕНИЕМ ТРЕБОВАНИЙ ОБЯЗАТЕЛЬНЫХ РЕЗЕРВОВ

16. Надлежащая проверка формирования обязательных резервов осуществляется соответствующим структурным подразделением Национального банка Таджикистана в соответствии с настоящей Инструкцией.
17. В случае невыполнения кредитной организацией требований о нормативах обязательных резервов, в том числе несвоевременном представлении отчета или недостоверном и неполном представлении отчета, не внесения средств обязательных резервов, Национальный банк Таджикистана имеет право применять по отношению к кредитной организации оперативные исправительные меры и меры воздействия, предусмотренные статьей 48 Закона Республики Таджикистан «О Национальном банке Таджикистана».

ГЛАВА 4. ВЫПОЛНЕНИЕ ТРЕБОВАНИЙ ПО ОБЯЗАТЕЛЬНЫМ РЕЗЕРВАМ ПРИ СНИЖЕНИИ РЕЗЕРВНОЙ БАЗЫ ИЛИ ПРЕКРАЩЕНИИ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ КРЕДИТНОЙ ОРГАНИЗАЦИИ

18. В случае резкого снижения объёма привлеченных средств в размере более установленного Правлением Национального банка Таджикистана норматива обязательных резервов, от валюты баланса, составленного на отчетную дату, кредитная организация имеет право обратиться в Национальный банк Таджикистана с просьбой и предоставлением сведений с копией баланса (заверенной) на отчетную дату о корректировке обязательных резервов путём возврата необходимой суммы по состоянию на 11, 21 и последнего рабочего дня отчетного месяца.
19. При отзыве лицензии кредитной организации на совершение банковских операций, сумма обязательных резервов, депонированных в Национальном банке Таджикистана, перечисляются в соответствующие счета для погашения обязательств этой кредитной организации.

ГЛАВА 5. ПОРЯДОК БУХГАЛТЕРСКОГО УЧЕТА

ОБЯЗАТЕЛЬНЫХ РЕЗЕРВОВ

20. Средства обязательных резервов в Национальном банке Таджикистана учитываются на балансовых счетах в соответствии с пунктом 9 настоящей Инструкции.
21. Порядок учета перечислений при формировании обязательных резервов осуществляется следующим образом:

1) при перечислении обязательных резервов Национальному банку Таджикистана:

-в кредитной организации при формировании обязательных резервов в национальной валюте:

- в кредитной организации при формировании обязательных резервов в иностранной валюте:

-в     Национальном     банке  Таджикистана при формировании   обязательных резервов в национальной валюте:

        -в Национальном банке  Таджикистана при формировании обязательных резервов в иностранной валюте:

1) при возврате кредитной организации излишне перечисленных обязательных резервов:

в Национальном банке Таджикистана при возврате обязательных резервов, сформированных в национальной валюте:

- в Национальном банке Таджикистана при возврате обязательных резервов сформированных в иностранной валюте:

-в кредитной организации при возврате обязательных резервов, сформированных в национальной валюте:

-в кредитной организации при возврате обязательных резервов, депонированных в иностранной валюте:

                                                                                                 Приложение №1

                                                                                к Инструкции № 244 “Об обязательных                 

резервах кредитных организаций по сбережениям

                                                                                                  и другим подобным обязательствам”

СВЕДЕНИЯ

o декадных остатках счетов для расчета

обязательных резервов на «        »          20 г.

                                                                                                                            (сомони)

                                                                                Приложение №2

                                                                          к Инструкции № 244 “Об обязательных                

резервах кредитных организаций по сбережениям

         и другим подобным обязательствам”

                                                                                                                                                           _____________________________________

                              (наименование кредитной организации)

Отчет

o выполнении нормативов обязательных резервов

по состоянию на «   »          20 г.

Руководитель кредитной организации        ________             ________________

                                                                                           ^{(подпись)                                  (ФИО)}

Главный бухгалтер кредитной организации  ________ ________________

                                                                                                            ^{(подпись)                           (ФИО)}

М.П.

“_____”_________________ с. 20__

Лоиҳа

        Дастурамали №___

дар бораи захираҳои ҳатмии ташкилотҳои қарзӣ аз рӯйи пасандозҳо ва уҳдадориҳои дигари ба онҳо монанд

Дастурамали №___ дар бораи захираҳои ҳатмии ташкилотҳои қарзӣ аз рӯйи пасандозҳо ва уҳдадориҳои дигари ба онҳо монанд (минбаъд - Дастурамал) тибқи моддаи 17 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи Бонки миллии Тоҷикистон» бо мақсади ҳимояи ҳуқуқу манфиатҳои амонатгузорону пасандоздорон ва дар сатҳи муайян нигоҳ доштани  пардохтпазирии ташкилотҳои қарзӣ таҳия гардида, тартиби ташкил намудани захираҳои ҳатмии ташкилотҳои қарзӣ аз рӯйи пасандозҳо (амонатҳо) ва уҳдадориҳои ба онҳо монанд (минбаъд - захираҳои ҳатмӣ)-ро, ки дар Бонки миллии Тоҷикистон нигоҳ дошта мешаванд, муқаррар менамояд.

 1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ

1. Захираҳои ҳатмӣ яке аз фишангҳои асосии татбиқи сиёсати пулию қарзии Бонки миллии Тоҷикистон ба ҳисоб рафта, механизми танзими пардохтпазирии умумии низоми бонкиро ифода мекунанд.
2. Дар Дастурамали мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:

- маблағи захираҳои ҳатмӣ бо пули миллӣ – бақияи ҳадди ақали маблағ дар суратҳисоби муросилотӣ дар Бонки миллии Тоҷикистон, ки аз ҷониби ташкилоти қарзӣ нигоҳ дошта шуда, андозаи он аз меъёри захираҳои ҳатмӣ ва маблағи пасандозҳо ва уҳдадориҳои дигари ба онҳо монанди ҷалбгардидаи ташкилоти қарзӣ бо пули миллӣ вобастагӣ дорад;

- маблағи захираҳои ҳатмӣ бо асъори хориҷӣ – маблағe, ки дар суратҳисоби дахлдори Бонки миллии Тоҷикистон аз ҷониби ташкилоти қарзӣ захира карда шуда, андозаи он аз меъёри захираҳои ҳатмӣ ва маблағи пасандозҳо ва уҳдадориҳои дигари ба онҳо монанди ҷалбгардидаи ташкилоти қарзӣ бо асъори хориҷӣ вобастагӣ дорад;

- амонат – маблағ ва сарвати дигари шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ, ки ба ташкилотҳои қарзӣ барои нигаҳдорӣ супурда шудаанд;

- пасандоз – маблағе, ки ҳуқуқи истифодаи муваққатиаш ба ташкилотҳои қарзӣ бо шарти пардохти фоизи муайян вогузор шудааст;

- пойгоҳи захиравӣ – ҳаҷми пасандозҳо ва уҳдадориҳои дигари ба онҳо монанди ташкилоти қарзӣ мебошад, ки барои ҳисобкунии маблағи захираҳои ҳатмӣ хизмат мерасонад;

- меъёрҳои захираҳои ҳатмӣ – меъёрҳои бо фоиз муқаррарнамудаи Бонки миллии Тоҷикистон барои ташкилотҳои қарзӣ ҷиҳати ҳисоб намудани маблағи захираҳои ҳатмӣ бо пули миллӣ ва асъори хориҷӣ мебошад;

- давраи ҳисоботии захираҳои ҳатмӣ – моҳи тақвимӣ, ки аз рӯйи он пойгоҳи захиравӣ барои ташкилоти қарзӣ ҳисоб карда мешавад;

- давраи таъмини захираҳои ҳатмӣ бо пули миллӣ – давраи муайяне (28 ва 35 рӯз), ки дар муддати он иҷрои талаботи захираҳои ҳатмӣ бо пули миллӣ аз ҷониби ташкилоти қарзӣ таъмин карда мешавад.

3. Уҳдадориҳои ташкилоти қарзӣ барои иҷрои талаботи захираҳои ҳатмӣ аз рӯзи гирифтани иҷозатномаи Бонки миллии Тоҷикистон барои анҷом додани амалиёти бонкӣ ба вуҷуд меоянд. Дар сурати боздоштани иҷрои баъзе аз амалиётҳои пешбиникардаи иҷозатномаи ташкилоти қарзӣ, уҳдадориҳои мазкур дар давраи ҳисоботӣ қатъ намегарданд.
4. Ташкилоти қарзӣ иҷрои талаботи захираҳои ҳатмӣ бо пули миллиро бо роҳи нигоҳ доштани маблағ дар суратҳисоби муросилотӣ, ки дар Бонки миллии Тоҷикистон кушода шудааст, тибқи тақвими захираҳои ҳатмӣ бо пули миллӣ таъмин менамояд.
5. Тақвими захираҳои ҳатмӣ бо пули миллӣ барои соли оянда ҳамасола то санаи 30 ноябри соли равон тибқи намунаи дар замимаи 1 ба Дастурамали мазкур пешбинишуда аз тарафи Кумитаи сиёсати пулию қарзии Бонки миллии Тоҷикистон тасдиқ гардида, дар сомонаи расмии Бонки миллии Тоҷикистон нашр карда мешавад.
6. Ташкилоти қарзӣ захираҳои ҳатмӣ бо асъори хориҷиро бо роҳи интиқоли маблағ ба суратҳисоби дахлдор, ки дар Бонки миллии Тоҷикистон бо ҳамин мақсад кушода шудааст, ташкил медиҳад.
7. Аз рӯйи маблағҳои пулӣ, ки барои иҷро намудани талаботи захираҳои ҳатмӣ дар Бонки миллии Тоҷикистон нигоҳ дошта мешаванд, фоиз ҳисоб карда намешавад.

2. ТАРТИБИ ТАШКИЛ НАМУДАНИ ЗАХИРАҲОИ ҲАТМӢ
3. Ташкилоти қарзӣ барои муайян намудани маблағи захираҳои ҳатмӣ ҳуҷҷатҳои зеринро дар муҳлате, ки барои пешниҳод намудани ҳисобот муқаррар шудааст (ҳангоми рост омадани охирон санаи ҳисоботӣ ба рӯзҳои истироҳатӣ, ҳисобот дар рӯзи аввали кории баъди рӯзҳои истироҳатӣ пешниҳод карда мешавад), ба Бонки миллии Тоҷикистон пешниҳод менамояд:

- тавозуни тасдиқшуда (ҳаррӯза ва моҳона, тавассути почтаи электронӣ);

- маълумоти ҳаррӯза ва моҳона дар бораи бақияи суратҳисобҳо (дар шакли электронӣ ва низоми электронии муқарраршуда) барои ҳисобкунии маблағи захираҳои ҳатмӣ бо пули миллӣ тибқи замимаи 2 ба Дастурамали мазкур;

- ҳисобот дар бораи иҷрои меъёри захираҳои ҳатмӣ бо пули миллӣ (дар шакли электронӣ ва низоми электронии муқарраршуда) тибқи замимаи 3 ба Дастурамали мазкур;

- тавозуни тасдиқшуда (даҳрӯза ва моҳона, тавассути почтаи электронӣ, ҳисобҳои тавозунӣ бо асъори хориҷӣ);

- маълумоти даҳрӯза ва моҳона  дар бораи бақияи суратҳисобҳо (дар шакли электронӣ ва низоми электронии муқарраршуда) барои ҳисобкунии маблағи захираҳои ҳатмӣ бо асъори хориҷӣ тибқи замимаи 4 ба Дастурамали мазкур;

- ҳисобот дар бораи иҷрои меъёри захираҳои ҳатмӣ бо асъори хориҷӣ (дар шакли электронӣ ва низоми электронии муқарраршуда) тибқи замимаи 5 ба Дастурамали мазкур.

9. Барои муайян намудани маблағи захираҳои ҳатмӣ бо пули миллӣ барои ҳар давраи ҳисоботӣ пойгоҳи захиравӣ ҳисоб карда мешавад, ки ба таркиби он бақияҳои суратҳисобҳои тавозунии 20202, 20204, 20212, 20216, 20220, 20226, 20230, 20802, 20806, 20810, 20814, 20862, 22212, 22216, 26218, 26222, 26226, 26232 дохил карда мешаванд.
10. Уҳдадориҳо аз рӯйи маблағҳои ҷалбгардида тавассути барориши коғазҳои қиматнок бо пули миллӣ ба пойгоҳи захиравӣ дохил карда намешаванд, агар ба шартҳои зерин мувофиқ бошанд:

- муҳлати коғазҳои қиматнок аз санаи барориш то санаи пардохт на кам аз ду солро дар бар гирад;

- пардохти коғази қиматнок наметавонад қисман ё пурра пеш аз санаи пардохт сурат гирад.

11. Маблағи пойгоҳи захиравӣ бо пули миллӣ дар давраи ҳисоботӣ аз рӯйи формулаи қимати миёна ҳисоб карда мешавад:

P =

ки дар ин ҷо:

P - андозаи пойгоҳи захиравӣ дар давраи ҳисоботӣ;

D₁, D₂, D₃ ва D_n - андозаи пойгоҳи захиравӣ мувофиқан ба рӯзи якум,  дуюм, сеюми давраи ҳисоботӣ ва рӯзи охирини давраи ҳисоботӣ ба шумор мераванд;

n – шумораи рӯзҳои тақвимии давраи ҳисоботӣ.

12. Ташкилоти қарзӣ маблағи захираҳои ҳатмиро бо пули миллӣ тибқи тартиби муқаррарнамудаи Дастурамали мазкур, мувофиқан ба пойгоҳи захиравӣ бо пули миллӣ ташаккул дода, пурра дар суратҳисоби муросилотӣ дар Бонки миллии Тоҷикистон бо пули миллӣ нигоҳ медорад.
13. Бақияи ҳадди ақали маблағи ташкилоти қарзӣ дар суратҳисоби муросилотӣ дар Бонки миллии Тоҷикистон бо пули миллӣ ҳамчун маблағи иҷрои талаботи захираҳои ҳатмӣ ҳисобида шуда, қимати миёнаи он дар анҷоми давраи таъмини захираҳои ҳатмӣ бояд ба/аз маблағи захираҳои ҳатмӣ баробар ё калон бошад, яъне:

ки дар ин ҷо:

L₁, L₂, L₃, ва L_n – бақия маблағ дар суратҳисоби муросилотӣ дар рӯзи якум, дуюм, сеюм ва рӯзи охирини давраи таъмини захираҳои ҳатмӣ;

n – шумораи рӯзҳои тақвимии давраи захираҳои ҳатмӣ;

RR – маблағи захираҳои ҳатмӣ мебошанд.

14. Барои муайян намудани маблағи захираҳои ҳатмӣ бо асъори хориҷӣ барои ҳар давраи ҳисоботӣ пойгоҳи захиравӣ ҳисоб карда мешавад, ки ба таркиби он бақияҳои суратҳисобҳои тавозунии 20206, 20208, 20214, 20218, 20222, 20228, 20232, 20864, 26228 дохил карда мешаванд.
15. Маблағи пойгоҳи захиравӣ бо асъори хориҷӣ аз рӯйи формулаи миёнаи хронологии зерин ҳисоб карда мешавад:

P =

ки дар ин ҷо:

P - андозаи пойгоҳи захиравӣ дар давраи ҳисоботӣ;

D1, D2, D3 ва D4 - андозаи пойгоҳи захиравӣ мувофиқан ба рӯзи якум, ёздаҳум, бисту якуми моҳи ҳисоботӣ ва рӯзи якуми баъди давраи ҳисоботӣ ба шумор меравад.

16. Ташкилоти қарзӣ маблағи захираҳои ҳатмиро бо асъори хориҷӣ тибқи тартиби муқаррарнамудаи Дастурамали мазкур, мувофиқан ба пойгоҳи захиравӣ бо асъори хориҷӣ ташаккул дода, пурра ба суратҳисоби дахлдор дар Бонки миллии Тоҷикистон интиқол медиҳад:

• 20606 - «Захираҳои ҳатмии ташкилотҳои қарзии маҳаллӣ аз рӯйи пасандозҳо ва уҳдадориҳои ба онҳо монанд бо асъори хориҷӣ»;
• 22206 - «Захираҳои ҳатмии ташкилотҳои қарзии хориҷӣ аз рӯйи пасандозҳо ва уҳдадориҳои ба онҳо монанд бо асъори хориҷӣ».

17. Ташкил намудани маблағи захираҳои ҳатмӣ бо асъори хориҷӣ аз ҷониби ташкилоти қарзӣ ҳар моҳ, дар рӯзи якуми баъди давраи ҳисоботӣ бо роҳи муқоисаи ҳаҷми маблағи воқеан захирашуда ва маблағе, ки бояд захира карда шавад, амалӣ карда мешавад.
18. Бонки миллии Тоҷикистон ҳисоботи ташкилоти қарзиро дар бораи иҷрои талаботи захираҳои ҳатмӣ бо асъори хориҷӣ бо андозаи маблағи воқеан захирашуда муқоиса мекунад ва дар сурати мувофиқ будани онҳо талабот иҷрошуда ҳисобида мешавад.
19. Ташкилоти қарзӣ маблағи захираҳои ҳатмӣ бо асъори хориҷиро бо асъорҳои амалиётии доллари ИМА, евро, рубли русӣ, юани Чин ташкил менамояд.
20. Маблағи захираҳои ҳатмӣ аз рӯйи пасандозҳо ва уҳдадориҳои дигари ба онҳо монанди бо асъори хориҷии дар банди 19 Дастурамали мазкур зикрнашуда бо доллари ИМА дар суратҳисоби алоҳида ташкил гардида, баргардонидани ин маблағ низ бо доллари ИМА таъмин карда мешавад. Қурби асъори хориҷӣ нисбат ба доллари ИМА ба санаи охири давраи ҳисоботӣ ба назар гирифта мешавад. Фарқияти (зиёни) эҳтимолӣ вобаста ба тағйир ёфтани қурби асъор ба зиммаи ташкилоти қарзӣ гузошта мешавад.
21. Дар сурати норасоии маблағи захираҳои ҳатмӣ бо асъори хориҷӣ нисбат ба меъёри муқарраршуда, ташкилоти қарзӣ дар давоми ду рӯзи корӣ баъд аз муҳлати ниҳоии муқарраргардидаи пешниҳоди ҳисобот маблағи иловагии пулиро пурра ба суратҳисоби дахлдор дар Бонки миллии Тоҷикистон интиқол медиҳад.
22. Дар ҳолати барзиёдии маблағи захираҳои ҳатмӣ бо асъори хориҷӣ нисбат ба меъёри муқарраршуда, Бонки миллии Тоҷикистон дар давоми ҳафт рӯзи корӣ баъд аз муҳлати ниҳоии муқарраргардидаи пешниҳоди ҳисобот маблағи барзиёдро ба суратҳисоби муросилотии ташкилоти қарзӣ дар Бонки миллии Тоҷикистон бармегардонад:

• 20602 - «Суратҳисоби муросилотии ташкилотҳои қарзии маҳаллӣ бо асъори хориҷӣ»;
• 22202 - «Суратҳисоби муросилотии ташкилотҳои қарзии хориҷӣ бо асъори хориҷӣ».

23. Дар сурати аз тарафи ташкилоти қарзӣ пурра ташкил нагардидани маблағи захираҳои ҳатмӣ бо асъори хориҷӣ, Бонки миллии Тоҷикистон маблағи камомадро аз суратҳисоби муросилотии ташкилоти қарзӣ ё дигар суратҳисобҳои он дар Бонки миллии Тоҷикистон ба танзим медарорад.
24. Ҳангоми дар суратҳисоби муросилотии ташкилоти қарзӣ набудан ё кифоя набудани маблағ, аз ҷониби Бонки миллии Тоҷикистон фарқияти камомад ва барзиёди маблағи захираҳои ҳатмии ташкилоти қарзӣ байни суратҳисобҳо ба танзим дароварда мешавад. Инчунин ҳангоми набудани суратҳисоби муросилотӣ ё мушкилиҳо вобаста ба интиқол ва танзими маблағи захираҳои ҳатмӣ, тибқи дархости ташкилоти қарзӣ бо пулли миллӣ ё дигар асъори хориҷӣ баргардонида мешавад.

 3. НАЗОРАТИ ИҶРО НАМУДАНИ ТАЛАБОТИ

ЗАХИРАҲОИ ҲАТМӢ

25. Санҷиши ташкили дурусти маблағи захираҳои ҳатмӣ аз ҷониби воҳиди сохтории дахлдори Бонки миллии Тоҷикистон мутобиқи Дастурамали мазкур амалӣ карда мешавад.
26. Дар сурати аз ҷониби ташкилоти қарзӣ иҷро нагардидани талаботҳои зерин оид ба меъёрҳои захираҳои ҳатмӣ Бонки миллии Тоҷикистон ҳуқуқ дорад нисбат ба ташкилоти қарзӣ чораҳои фаврии ислоҳӣ ва таъсиррасонии дар моддаи 48 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи Бонки миллии Тоҷикистон» пешбинишударо татбиқ намояд:

- саривақт пешниҳод накардан ё носаҳеҳу нопурра пешниҳод кардани ҳисобот;

- нодуруст нигоҳ доштани бақияи маблағ дар суратҳисоби муросилотӣ дар Бонки миллии Тоҷикистон бо пули миллӣ дар охири давраи таъмини захираҳои ҳатмӣ;

- саривақт нагузаронидани маблағи захираҳои ҳатмӣ бо асъори хориҷӣ ба суратҳисоби дахлдор.

4. ИҶРОИ ТАЛАБОТИ ЗАХИРАҲОИ ҲАТМӢ ҲАНГОМИ

ҚАТЪИ ФАЪОЛИЯТИ ТАШКИЛОТИ ҚАРЗӢ

27. Ҳангоми бозхонди иҷозатномаи ташкилоти қарзӣ барои иҷрои амалиёти бонкӣ, маблағи захираҳои ҳатмии дар Бонки миллии Тоҷикистон буда барои иҷрои уҳдадориҳои ҳамин ташкилоти қарзӣ истифода мешавад.

5. ТАРТИБИ БАҲИСОБГИРИИ МУҲОСИБИИ

ЗАХИРАҲОИ ҲАТМӢ БО АСЪОРИ ХОРИҶӢ

28. Маблағҳои захираҳои ҳатмӣ бо асъори хориҷӣ дар ҳисобҳои тавозунии Бонки миллии Тоҷикистон мутобиқи банди 16 Дастурамали мазкур ба ҳисоб гирифта мешаванд.
29. Баҳисобгирии муҳосибии (амалиётии) ташкил намудани захираҳои ҳатмӣ бо асъори хориҷӣ ба таври зерин анҷом дода мешавад:

1) ҳангоми интиқоли маблағи захираҳои ҳатмӣ бо асъори хориҷӣ ба Бонки миллии Тоҷикистон:

• дар ташкилоти қарзӣ, ҳангоми ташкил намудани захираҳои ҳатмӣ бо асъори хориҷӣ:

• дар Бонки миллии Тоҷикистон, ҳангоми ташкил намудани захираҳои ҳатмӣ бо асъори хориҷӣ:

2) ҳангоми ба ташкилоти қарзӣ баргардонидани маблағи барзиёди захираҳои ҳатмӣ бо асъори хориҷӣ:

• дар Бонки миллии Тоҷикистон, ҳангоми баргардонидани маблағи захираҳои ҳатмии бо асъори хориҷӣ ташкилгардида:

• дар ташкилоти қарзӣ, ҳангоми баргардонидани маблағи захираҳои ҳатмии бо асъори хориҷӣ ташкилгардида:

Намуна

Маълумоти

 моҳона дар бораи бақияи суратҳисобҳо барои ҳисобкунии                                                  маблағи захираҳои ҳатмӣ бо пули миллӣ

ба санаи «____» _______________ с. 20__

(сомонӣ)

Роҳбари ташкилоти қарзӣ                             ________        ________________

                                                                                                                    ^{(имзо)                          (ному насаб)}

Сармуҳосиби ташкилоти қарзӣ                    ________        ________________

                                                                                                                     ^{(имзо)                         (ному насаб)}

          Ҷ. М.

________________________________

                    ^{(номи ташкилоти қарзӣ)}

Ҳисобот

дар бораи иҷрои талаботи захираҳои ҳатмӣ бо пули миллӣ

ба санаи «____» _______________с. 20__

(сомонӣ)

Роҳбари ташкилоти қарзӣ                             ________        ________________

                                                                                                                       ^{(имзо)                        (ному насаб)}

Сармуҳосиби ташкилоти қарзӣ                    ________        ________________

                                                                                                                       ^{(имзо)                        (ному насаб)}

Ҷ. М.

«_____»_________________ с. 20__

Проект 

Инструкция №___

об обязательных резервах кредитных организаций по сбережениям и другим подобным обязательствам

Инструкция №___ об обязательных резервах кредитных организаций по сбережениям и другим подобным обязательствам (далее – Инструкция) разработана в соответствии со статьей 17 Закона Республики Таджикистан “О Национальном банке Таджикистана” с целью защиты прав и интересов депозиторов и вкладчиков и поддержания на определенном уровне ликвидности кредитных организаций, и устанавливает порядок формирования обязательных резервов кредитных организаций по сбережениям (депозитам) и другим подобным обязательствам (далее – обязательные резервы), депонируемых в Национальном банке Таджикистана.

1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ
2. Обязательные резервы как один из основных инструментов осуществления денежно–кредитной политики Национального банка Таджикистана представляют собой механизм регулирования общей ликвидности банковской системы.
3. В настоящей Инструкции используются следующие основные понятия:

- средства обязательных резервов в национальной валюте – депонируемый кредитной организацией минимальный остаток средств на корреспондентском счете в Национальном банке Таджикистана, размер которого зависит от норматива обязательных резервов и суммы привлеченных сбережений и других подобных им обязательств кредитной организации в национальной валюте;

         - средства обязательных резервов в иностранной валюте – зарезервированные кредитной организацией средства в соответствующем счете Национального банка Таджикистана, размер которых зависит от норматива обязательных резервов и суммы привлеченных сбережений и других подобных им обязательств кредитной организации в иностранной валюте;

         - депозит - денежные средства и другие ценности физических и юридических лиц, переданные на хранение кредитной организации;

         - сбережение - денежные средства, право временного использования, которых предоставлено кредитным организациям на условиях выплаты определённого процента;

         - резервная база – объем сбережений и других подобных им обязательств кредитной организации, оказывающей услуги для расчета обязательных резервных требований;

- нормативы обязательных резервов – процентные нормативы, установленные Национальным банком Таджикистана для кредитных организаций в целях расчета обязательных резервов в национальной и иностранной валютах;

- отчетный период обязательного резервирования – календарный месяц, на который рассчитывается резервная база для кредитной организации;

- период обеспечения обязательного резервирования в национальной валюте – определенный период (28 и 35 дней), в течение которого кредитной организацией обеспечивается выполнение обязательных резервных требований в национальной валюте.

3. Обязательства кредитной организации по выполнению обязательных резервных требований возникают со дня получения лицензии Национального банка Таджикистана на осуществление банковских операций. В случае приостановления осуществления кредитной организацией отдельных операций, предусмотренных лицензией, указанные обязательства за отчетный период не прекращаются.
4. Выполнение обязательных резервных требований в национальной валюте обеспечивается кредитной организацией путем содержания средств на корреспондентском счете, открытом в Национальном банке Таджикистана, согласно календарю обязательных резервов в национальной валюте.
5. Календарь обязательных резервов в национальной валюте на следующий год утверждается Комитетом по денежно-кредитной политике Национального банка Таджикистана ежегодно до 30 ноября текущего года по форме, указанной в Приложении 1 к данной Инструкции и публикуется на официальном сайте Национального банка Таджикистана.
6. Кредитная организация создает обязательные резервы в иностранной валюте путем перевода денежных средств на соответствующий счет, открытый с этой целью в Национальном банке Таджикистана.
7. По денежным средствам, депонируемым в Национальном банке Таджикистана для выполнения требований обязательных резервов, проценты не начисляются.

2. ПОРЯДОК ФОРМИРОВАНИЯ ОБЯЗАТЕЛЬНЫХ РЕЗЕРВОВ
3. Кредитная организация для определения размера обязательных резервов представляет Национальному банку Таджикистана следующие документы в срок, установленный для представления отчёта (в случае, если последняя отчетная дата попадает на выходные дни, отчет представляется в первый рабочий день, следующий за выходными):

- утвержденный баланс (ежедневный, месячный, через электронную почту);

- ежедневные и месячные сведения об остатках счетов (в электронной форме и посредством установленной электронной системы) для расчета обязательных резервов в национальной валюте согласно Приложению 2 к данной Инструкции;

- отчет о выполнении норматива обязательных резервов в национальной валюте (в электронной форме и посредством установленной электронной системы) согласно Приложению 3 к данной Инструкции;

- утвержденный баланс (декадный, месячный, через электронную почту, балансовые счета в иностранной валюте);

- декадные и месячные сведения об остатках счетов (в электронной форме и посредством установленной электронной системы) для расчета размера обязательных резервов в иностранной валюте согласно Приложению 4 к данной Инструкции;

- отчет о выполнении норматива обязательных резервов в иностранной валюте (в электронной форме и посредством установленной электронной системы) согласно Приложению 5 к данной Инструкции.

9. Для определения суммы обязательных резервов в национальной валюте на каждый отчетный период исчисляется резервная база, в которую включаются остатки по балансовым счетам 20202, 20204, 20212, 20216, 20220, 20226, 20230, 20802, 20806, 20810, 20814, 20862, 22212, 22216, 26218, 26222, 26226, 26232.
10. Обязательства по привлеченным средствам путем выпуска ценных бумаг в национальной валюте в резервную базу не включаются, если соответствуют следующим условиям:

- срок ценных бумаг с даты выпуска до даты погашения составляет не менее двух лет;

- ценная бумага не может погашаться полностью или частично раньше срока погашения.

11. Сумма резервной базы в национальной валюте за отчетный период исчисляется по формуле средней величины:

P =

где:

Р – размер резервной базы за отчетный период;

D1, D2, D3 и Dn – размер резервной базы соответственно на первый, второй, третий день отчетного периода и последний день отчетного периода;

n- количество календарных дней отчетного периода.

12. Кредитная организация формирует сумму обязательных резервов в национальной валюте соответственно резервной базе в национальной валюте в соответствии с порядком, установленным настоящей Инструкцией и депонирует в корреспондентском счете в Национальном банке Таджикистана в национальной валюте.
13. Минимальный остаток на корреспондентском счете кредитной организации в Национальном банке Таджикистана в национальной валюте считается как сумма для выполнения требований обязательных резервов и его средняя величина на конец периода обеспечения обязательных резервов должен быть равен/больше суммы обязательных резервов, то есть:

где:

L₁, L₂, L₃ и L_n – остаток средств на корреспондентском счете на первый, второй, третий и последний день периода обеспечения обязательных резервов;

n – количество календарных дней периода обязательных резервов;

RR – сумма обязательных резервов.

14. Для определения суммы обязательных резервов в иностранной валюте на каждый отчетный период исчисляется резервная база, в которую включаются остатки по балансовым счетам 20206, 20208, 20214, 20218, 20222, 20228, 20232, 20864, 26228.
15. 15. Сумма резервной базы в иностранной валюте за отчетный период исчисляется как средняя хронологическая сумма, по следующей формуле:

P =

где:

Р – размер резервной базы за отчетный период;

D1, D2, D3 и D4 – размер резервной базы соответственно на первый, одиннадцатый, двадцать первый день отчетного месяца и первое число, следующее за отчетным периодом.

16. 16. Кредитная организация формирует сумму обязательных резервов в иностранной валюте соответственно резервной базе в иностранной валюте и полностью перечисляет в соответствующий счет в Национальном банке Таджикистана в соответствии с порядком, установленным настоящей Инструкцией:

– 20606 – «Обязательные резервы местных кредитных организаций по сбережениям и другим подобным обязательствам в иностранной валюте»;

–  22206 – «Обязательные резервы иностранных кредитных организаций по сбережениям и другим подобным обязательствам в иностранной валюте».

17. 17. Формирование суммы обязательных резервов в иностранной валюте производится кредитной организацией ежемесячно, по состоянию на первое число следующего за отчётным периодом, путём сверки суммы фактически зарезервированных и подлежащих резервированию средств.
18. 18. Национальный банк Таджикистана сверяет отчет кредитной организации о выполнении требования обязательных резервов в иностранной валюте с размером фактически зарезервированных средств и при их соответствии, требования считаются выполненными.
19. 19. Кредитная организация формирует сумму обязательных резервов в иностранной валюте посредством операционных валют, как доллар США, евро, российский рубль, китайский юань.
20. 20. Сумма обязательных резервов по сбережениям и другим подобным обязательствам в иностранной валюте, не указанная в пункте 19 настоящей Инструкции, формируется в долларах США в отдельном счете и ее возврат также производится в долларах США. Курс иностранной валюты по отношению к доллару США учитывается на последнюю дату отчетного периода. Возможная разница (убыток) в связи с изменением курса валют, возлагается на кредитную организацию.
21. 21. При нехватке средств обязательных резервов в иностранной по сравнению с установленным нормативам, кредитная организация производит доперечисление денежных средств полностью на соответствующий счет в Национальном банке Таджикистана в течение двух рабочих дней после конечного срока, установленного для представления отчета.
22. 22. В случае излишне перечисленных обязательных средств в иностранной валюте по сравнению с установленным нормативам, Национальный банк Таджикистана в течение семи рабочих дней после конечного срока, установленного для представления отчета, возвращает излишне внесенную денежную сумму на корреспондентский счет кредитной организации в Национальном банке Таджикистана:

–20602 – «Корреспондентский счет местных кредитных организаций в иностранной валюте»;

–22202 – «Корреспондентский счет иностранных кредитных организаций в иностранной валюте».

23. 23. В случае неполного формирования суммы обязательных резервов в иностранной валюте кредитной организацией, Национальный банк Таджикистана регулирует недостающую сумму с корреспондентского счета кредитной организации или ее других счетов в Национальном банке Таджикистана.
24. При отсутствии или нехватке средств на корреспондентском счете кредитной организации, Национальный банк Таджикистана разницу недостачи и излишне перечисленных средств обязательных резервов кредитной организации регулирует между счетами. Также в случае отсутствия корреспондентского счёта или проблем, связанных с переводом и регулированием средств обязательных резервов, по запросу кредитной организации возвращается в национальной валюте или другой иностранной валюте.

3. НАДЗОР ЗА ВЫПОЛНЕНИЕМ ТРЕБОВАНИЙ

ОБЯЗАТЕЛЬНЫХ РЕЗЕРВОВ

25. 25. Надлежащая проверка формирования обязательных резервов осуществляется соответствующим структурным подразделением Национального банка Таджикистана в соответствии с настоящей Инструкцией.
26. 26. В случае невыполнения кредитной организацией следующих требований о нормативах обязательных резервов, Национальный банк Таджикистана имеет право применять по отношению к кредитной организации оперативные исправительные меры и меры воздействия, предусмотренные статьей 48 Закона Республики Таджикистан «О Национальном банке Таджикистана»:

- несвоевременное представление отчета или недостоверное и неполное представление отчета;

- ненадлежащее депонирование остатки средств на корреспондентском счете в Национальном банке Таджикистана на конец периода обеспечения обязательных резервов в национальной валюте;

- несвоевременное перечисление средств обязательных резервов в иностранной валюте на соответствующий счет.

4. ВЫПОЛНЕНИЕ ТРЕБОВАНИЙ ПО ОБЯЗАТЕЛЬНЫМ РЕЗЕРВАМ ПРИ ПРЕКРАЩЕНИИ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ КРЕДИТНОЙ ОРГАНИЗАЦИИ
5. 27. При отзыве лицензии кредитной организации на совершение банковских операций, сумма обязательных резервов, депонированных в Национальном банке Таджикистана, используется для выполнения обязательств этой кредитной организации.

5. ПОРЯДОК БУХГАЛТЕРСКОГО УЧЕТА

ОБЯЗАТЕЛЬНЫХ РЕЗЕРВОВ В ИНОСТРАННОЙ ВАЛЮТЕ

28. 28. Сумма обязательных резервов в иностранной валюте учитывается на балансовых счетах Национального банка Таджикистана в соответствии с пунктом 16 настоящей Инструкции.
29. 29. Бухгалтерский учёт (по операциям) при формировании обязательных резервов в иностранной осуществляется следующим образом:

1) при перечислении суммы обязательных резервов в иностранной валюте Национальному банку Таджикистана:

- в кредитной организации при формировании обязательных резервов в иностранной валюте:

• в Национальном банке               Таджикистана           при формировании обязательных резервов в иностранной валюте:

2) при возврате кредитной организации излишне перечисленных обязательных резервов в иностранной валюте;

в Национальном банке Таджикистана при возврате обязательных резервов, сформированных в иностранной валюте:

-в кредитной организации при возврате обязательных резервов, сформированных в иностранной валюте:

                                                                                                 Приложение №1

                                                                                к Инструкции №--- об обязательных                 

резервах кредитных организаций по сбережениям

                                                                                                  и другим подобным обязательствам

         Образец

                                                                                                             Приложение №2

                                                                                 к Инструкции №--- об обязательных                

резервах кредитных организаций по сбережениям

                                                                                                  и другим подобным обязательствам”

СВЕДЕНИЯ

o месячных остатках счетов для расчета

обязательных резервов в национальной валюте на «___»           ___20 г.

(сомони)

Руководитель кредитной организации        ________               ________________

                                                                                           ^{(подпись)                                  (ФИО)}

Главный бухгалтер кредитной организации  ________  ________________

                                                                                                            ^{(подпись)                           (ФИО)}

М.П.

                                                                                Приложение №3

                                                                          к Инструкции № -- “Об обязательных                

резервах кредитных организаций по сбережениям

         и другим подобным обязательствам”

                                                                                                                                                           _____________________________________

                               (наименование кредитной организации)

Отчет

o выполнении нормативов обязательных резервов

по состоянию на «___»_____20___ г.

Руководитель кредитной организации        ________               ________________

                                                                                               ^{(подпись)                                  (ФИО)}

Главный бухгалтер кредитной организации  ________  ________________

                                                                                                            ^{(подпись)                           (ФИО)}

М.П.

“_____”_________________20..г.__